اهمیت تولید عوامل بیولوژیک در کشاورزی
چکیده مقاله:
عوامل بیولوژیک که با آفات مبارزه می کنند فقط شامل حشرات نبوده و می توانند میکروارگانیسم های زیادی را نیز در بر بگیرند. قبل از اینکه با عوامل بیولوژیک آشنایی پیدا کنید بهتر است با مبارزه بیولوژیکی آشنا شوید. منظور از مبارزه بیولوژیکی استفاده از دشمنان طبیعی آفات برای کاهش جمعیت آنان است. برای تولید محصولات ارگانیک باید بتوان با الگو گرفتن از طبیعت با آفات مبارزه کرد.
تولید عوامل بیولوژیک باعث شده است تا استفاده از روشهای شیمیایی برای از بین بردن آفات در کشاورزی کاهش چشمگیری پیدا کند؛ در نتیجه تولید محصولات سالم و ارگانیک افزایش پیدا می کند. چند سالی است که برای کشاورزی به روش ارگانیک تبلیغات زیادی صورت گرفته است و مزایای این روش به صورت گسترده تبلیغ می شود اما برای اینکه بتوان محصولات ارگانیک و سالم تولید کرد باید قبل از هر چیز استفاده از سموم و کودهای شیمیایی را تقلیل داد؛ برای اینکه مصرف کودها و سموم شیمیایی کاهش زیادی پیدا کند باید روش مناسبی برای از بین بردن آفات جایگزین سموم و کودهای شیمیایی شود. تولید عوامل بیولوژیک مانند حشرات مفید برای مبارزه با آفات از بهترین روشهای بیولوژیکی مبارزه با آفات هست.
تولید حشرات مفیدی مانند کفشدوزک یا زنبور تریکوگراما می تواند به صورت طبیعی آفات مزارع کشاورزی را از بین ببرد. در نتیجه بدون استفاده از سم و کود های شیمیایی مضر مزارع همیشه سبز و سالم باقی خواهند ماند.
روش های مبارزه با آفات از طریق عوامل بیولوژیک
عوامل بیولوژیک که با آفات مبارزه می کنند فقط شامل حشرات نبوده و می توانند میکروارگانیسم های زیادی را نیز در بر بگیرند.
قبل از اینکه با عوامل بیولوژیک آشنایی پیدا کنید بهتر است با مبارزه بیولوژیکی آشنا شوید.
منظور از مبارزه بیولوژیکی استفاده از دشمنان طبیعی آفات برای کاهش جمعیت آنان است. برای تولید محصولات ارگانیک باید بتوان با الگو گرفتن از طبیعت با آفات مبارزه کرد. میکروارگانیسم هایی مانند باکتریها، ویروس ها و قارچ ها، شکارگر ها، پارازیت ها و پارازیتوئیدها نمونه ای از عوامل بیولوژیکی هستند که می توان با استفاده از آنها تمامی آفات مزرعه را از بین برد.
به عنوان مثال می توان با شناسایی باکتری هایی که به صورت اختصاصی روی آفات موثر هستند؛ آفات را آلوده کرد و آنها را از بین برد. شکارگرها حشراتی هستند که از آفات به عنوان تغذیه استفاده کرده و آنها را از بین می برند؛ به عنوان مثال می توان مبارزه با شپشک مرکبات یا شته ها از حشرات کفشدوزک استفاده کرد. کفشدوزک ها از شپشک، کنه و شته تغذیه کرده و آنها را از بین می برد.
پارازیتوئیدها دسته ای از انگل ها هستند که با تخم گذاری روی تخم آفت ها قبل از اینکه آفت ها وارد مزرعه شوند آنها را از بین می برند. به عنوان مثال می توان از زنبور تریکو گراما آفاتی مانند کرم غوزه را به طور کلی نابود کرد.
برخی از انگل ها روی بدن خود آفت تخم گذاری می کنند و با تغذیه کردن از آن باعث نابودی آفات می شوند؛ به عنوان مثال زنبور براکون روی لارو کرم غوزه تخم گذاشته و آن را از بین می برد.
راه اندازی انسکتاریوم برای تولید عوامل بیولوژیک
برای تولید و پرورش حشرات مفید نیاز است تا انسکتاریوم هایی در سطح کشور راه اندازی شود. راهاندازی انسکتاریوم هزینه زیادی در بر نداشته و می توان با سرمایه گذاری مبلغ اندکی در کشور اشتغال زایی کرد. راهاندازی انسکتاریوم میتواند مزیتهای زیادی در پی داشته باشد.
راه اندازی انسکتاریوم به تعداد زیاد در سطح کشور میتواند باعث می شود تا کشاورزی به سمت تولید محصولات ارگانیک به پیش رود. کاهش استفاده از سموم کشاورزی و کاهش آلودگی خاک، آب و محیط زیست، کاهش هزینه های دفع آفات، پیشبرد کشاورزی به سمت توسعه پایدار، افزایش صادرات محصولات کشاورزی به دلیل افزایش کیفیت و سالم تر بودن آن ها از مزیت هایی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم با راه اندازی انسکتاریوم در ارتباط است.
اهمیت استفاده از عوامل بیولوژیک در کشاورزی
بسیاری از کشاورزان و مردم گمان می کنند که استفاده از عوامل بیولوژیک در کشاورزی برای دفع آفات فقط برای افزایش کیفیت و سلامت محصولات کشاورزی است در حالی که اهمیت این موضوع از جنبه های مختلف است .
استفاده از سموم کشاورزی فقط باعث کاهش سلامت محصولات و افزایش آلودگی محیط زیست نمی شود؛ بلکه سموم کشاورزی تعادل اکوسیستم را به هم می زند. در حالی که با تولید عوامل بیولوژیک جمعیت آفات کنترل می شود و به هیچ عنوان جمعیت آفات ریشه کن نمی شود.
با استفاده از عوامل بیولوژیک میتوان به صورت دائمی آفات مزارع را کنترل کرده در حالی که با استفاده طولانی مدت از سموم کشاورزی آفات کم کم به سموم مقاومت پیدا کرده و استفاده از سموم به مرور زمان بی تاثیر می شود مگر اینکه نوع سم تغییر پیدا کند.
تولید عوامل بیولوژیک در ایران
کنترل بیولوژیکی آفات در ایران برای اولین بار در ۵۰ سال پیش در شمال کشور انجام شد. امروزه در شمال غرب کشور در استانهای آذربایجان شرقی و اردبیل خصوصاً در منطقه مغان و کلیبر از این روش به صورت گسترده استفاده می شود. در منطقه کلیبر انسکتاریوم هایی ایجاد شده است که با تولید حشرات شکارگر در مزارع گندم آفات را کنترل می کنند. حشرات تولید شده در انسکتاریوم های منطقه آذربایجان بیشتر از نوع زنبور تریکوگراما است. اما همچنان لازم است تا در خصوص تولید عوامل بیولوژیک جامعه کشاورزی آگاه تر شود و این روش به صورت گسترده تر در تمامی کشور انجام شود.
نتیجه گیری
با این اینکه انسان ها برای تامین مواد غذایی شروع به دستکاری اکوسیستم کرده اند و این عمل باعث از بین رفتن توازن طبیعت شده است اما در جهت بازده بیشتر محصولات کشاورزی از سموم شیمیایی قوی استفاده می کنند.
در صورتی که این سموم علاوه بر اینکه میکروارگانیسم های خاک را از بین می برد تاثیرات جزئی و منفی در خود گیاه بر جای می گذارد که باعث کاهش عملکرد و کندی رشد محصولات می شود که از طریق بافت چربی در تغذیه حیوان وارد زنجیره غذایی انسان می شود.
استفاده بیش از اندازه از سموم شیمیایی در مزارع و باغ ها به منظور تولید محصول بیشتر باعث بروز بیماری های خطرناک و شیوع سرطان های مختلف می شود در محیط طبیعی یعنی جایی که بشر کمترین دخالت را در اکوسیستم دارد آفات و بیماری های گیاهی همیشه وجود دارند اما در صورت عدم دخالت مستقیم بشر جمعیت آن ها همیشه در حال تعادل و به حد نرمال است.
چون در طبیعت دشمنان طبیعی وجود دارند و آفات را کنترل می کنند و به همین دلیل باعث کاهش جمعیت آن ها به حدی می شوند که کمترین خسارت به محیط زیست وارد شود که این نوع کنترل را کنترل بیولوژیک می گویند.
کنترل بیولوژیکی می تواند جایگزین بسیار مناسبی برای استفاده از سموم و کودهای شیمیایی در کشاورزی باشد. تولید محصولات کشاورزی سالم، کاهش آلاینده های زیست محیطی، حفظ تعادل اکوسیستم های بیوسفر و تکمیل مبارزه تلفیقی با آفات از مزیتهای تولید عوامل بیولوژیک است.
برای اطلاع از آخرین کتاب ها ، مقالات ، پاورپوینت های تخصصی درحوزه محیط زیست حتما در سایت عضو شوید.
مطالب جدید سایت را در کانال تلگرامی پیگیر باشید:
[maxbutton id=”5″]
فرم درخواست پشتیبانی :
[contact-form-7 id=”6627″ title=”فرم درخواست_جدید”]
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.